امیرحسین کریم پور
مدیر ارشد توسینسو و متخصص سرویس های مایکروسافت

HDMI چیست؟ معرفی پورت اچ دی ام آی کامپیوتر

پورت HDMI چیست و چند نوع HDMI وجود دارد؟ همه شما تا حدی با کابل HDMI آشنایی دارید و میدانید که اکثر تلویزیون های اسمارت و دوربین های فیلم برداری و ... از این پورت پشتیبانی میکنند.در این آموزش میخواهیم شما را با انواع کابل های HDMI و ورژن های مختلفش آشنا کنیم. HDMI مخفف High Definition Multimedia Interface(رابط چند رسانه ای با کیفیت بسیار بالا) میباشد.

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران
معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI

قبل از اینکه کابل HDMI رایج شود برای تبدیل داده های ویدئویی دیجیتالی از یک منبع به تلویزیون،منبع مورد نظر بایستی سیگنال دیجیتال را به سیگنال آنالوگ تبدیل مینمود نتیجه این میشد که برخی از اطلاعات از دست میرفت.با این حال خروجی HDMI داده های دیجیتالی را از یک منبع دیجیتالی بدون تبدیل شدن به سیگنال آنالوگ میتواند از خود عبور دهد.علاوه بر این موارد کابل HDMI میتواند صدا یا صوت را نیز از خود عبور دهد.پس متوجه شدیم که کابل HDMI برای داده های دیجیتال به دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد.

یک مثال بارز که میتوانم برایتان بزنم دستگاه ست تاپ باکس است که همه تان با آشنایی دارید.وقتی با فیش های رنگی دستگاه ست تاپ باکس را به تلویزیون وصل میکنید کیفیت بیشتری را دریافت میکنید یا وقتی با کابل HDMI آنرا به تلویزیون وصل میکنید؟ HDMI میتواند ویدئویی با کیفیت 480i تا 4K را از خود عبور دهد.با این تولید کنندگان سخت افزار پارامتر هایی از قبیل اینکه چه چیزی توسط کابل HDMI باید انتقال داده شود را مشخص میکنند.

HDMI در دستگاه هایی نظیر تلویزیون ها،دوربین های فیلم برداری،پخش کننده های DVD،پخش کننده های Blue-Ray،ست تاپ باکس ها،پروژکتور ها،و البته در اکثر مادربورد های امروزی کامپیوتر نیز تکنولوژی HDMI پشتیبانی میشوند. HDMI همچنین شامل مقرراتی به نام HDCP یا High-Bandwidth Digital Content Protection(حفاظت از محتوای دیجیتالی پهنای باند بالا) میباشد که توسط شرکت اینتل پیاده سازی شد.HDCP در حقیقت چیزی بیشتر از یک فیچر یا قابلیت امنیتی بین فرستنده و گیرنده نمیباشد.

به زبان ساده تکنولوژی HDCP برای مقابله با کپی رایت ساخته شده است.برای درک ساده تر فرض کنید HDCP یک کلید مجوز امنیتی است که شما مثلا میخواهید یک نرم افزار را در سیستم عامل نصب کنید.تنها این کلید امنیتی برای شما و من مخفی خواهد بود اما نه برای مثلا خود تلویزیون یا سایر دستگاه ها.HDCP با رمزنگاری سیگنال های دیجیتال بوسیله یک کلید در دستگاه فرستنده و گیرنده دستگاه های دیجیتال هر دو طرف احرازهویت میشود.

اگر احرازهویت انجام نشود یا از کار بیفتد سیگنال هم Fail میشود تصویری هم در نمایشگر دیده نمیشود.شما شاید تعجب کنید که چه کسی میتواند باعث fail شدن سیگنال شود؟! مگر هدف از تماشای تلویزیون لذت بردن از آن نیست؟لازم به ذکر هست که در اینجا هکری در کار نیست بلکه مثلا اگر تکنولوژی HDCP در کارت گرافیک شما فعال باشد مکانیزم کاری آن مانع از ارسال تصاویر به نمایشگر در صورت عدم احرازهویت میشود.

اینکه فکر کنید تکنولوژی HDCP آمده تا مانع از نمایش تصاویر در صفحه نمایش شود و با مکانیزم کاری تلویزیون در تضاد است اینطور نیست بلکه تکنولوژی HDCP برای حفاظت از داده و اطلاعات های دیجیتال است زیرا که در قسمت تصاویر و عکس ها نیز ما قانون کپی رایت داریم پس استفاده از این تکنولوژی به همین منظور الزام شد.تکنولوژی HDCP با کابل های DVI و HDMI به درستی کار میکند.از این رو DVIHDCP و HDMIHDCP نام هایی است در کنار هم می آیند.

DVI چیست ؟


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


DVI مخفف Digital Visual/Video Interface است و توسط گروه Digital Display Working Group یا DDWG ساخته شد.DVI یک اینترفیس قدیمی دیجیتالی است که با بوجود آمدن HDMI کنار گذاشته شد.پس بهتر است زمان خود را صرف توضیح دادن این تکنولوژی نکنیم.فقط این را بدانید که اگر شما یک دستگاه HD TV با ورودی DVI داشتید تکنولوژی HDCP در برخی مواقع نمیتواند به درستی کار کند.تصویر زیر یک مبدل DVI به HDMI را نشان میدهد.


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


ورژن های مختلفی از HDMI در سالیان متمادی عرضه شده اند.در هر ورژن از HDMI کانکتور های فیزیکی شان مثل هم هستند اما خصوصیات محتوایی شان تکامل و توسعه یافته اند.

زمانیکه یک دستگاه پخش کننده Blue-Ray یا Smart TV و یا هر دستگاه دیگری که در آن پورت HDMI برای شما حائز اهمیت است تهیه میکنید خوب است به ورژن HDMI هم توجه کنید.خب اگر توجه هم نکنید عیبی ندارد D: چون کارخانه های سازنده جدیدترین تکنولوژی HDMI را در دستگاه قرار میدهند.لازم به ذکر است که ورژن های جدید HDMI با ورژن های قدیمی تر از خودش سازگار یا Backward-Compatible هستند.بنابراین شما میتوانید کابل های HDMI ی که از ورژن های قدیمی برخوردار هستند را به پورت های HDMI جدید متصل نمایید و بدون هیچ مشکلی با آن کار کنید.ولی در این صورت شما به تمامی امکانات و تسهیلات موجود در HDMI های جدید را نخواهید داشت.

  • تذکر مهم:ممکن است کارخانه سازنده ای دستگاهی را تولید کرده باشد که تنها با ورژن های معدودی از HDMI بتواند به درستی کار کند بنابراین به این نکته هم توجه داشته باشید که هنگام خرید چنین دستگاهی حتما به ورژن پشتیبانی شونده از HDMI نیز توجه فرمایید.

نسخه های مختلف HDMI

  • HDMI 1.0 :  ترکیبی از یک سیگنال ویدئویی دیجیتال (استاندارد و یا با کیفیت بالا) با یک سیگنال صوتی دو کانال روی یک کابل است.مانند یک دستگاه DVD Player مجهز به تکنولوژی HDMI و تلویزیون.
  •  HDMI 1.1 : این ورژن از HDMI علاوه بر انتقال داده های ویدئویی و داشتن دو کانال صوتی برای انتقال صدا قابلیت هایی نظیر Dolby Digital ، DTS ، سیگنال های صوتی فراگیر پخش کننده DVD و غیره را نیز به ما ارائه میدهد.
  • HDMI 1.2 : این ورژن از HDMI توانایی انتقال سیگنال SACD را بفرم دیجیتالی از دستگاه پخش کننده به دستگاه گیرنده را دارد.SACD مخفف Super Audio CD است و یک دیسک نوری فقط خواندنی برای دستگاه های ذخیره ساز صوتی است که در سال 1999 توسط تیم شرکت Sony و Philips طراحی شد.
  • HDMI 1.3 : این ورژن در هر دو قابلیت های صوتی و ویدئویی با ظهور دستگاه های پخش کننده Blue-Ray و HD DVD بهبود داده شد.نسخه 3 با توانایی انتقال جریان بیتی های دیجیتال برای فرمت های صوتی جدید با وضوح بالا نظیر: Dolby Digital Plus ، Dolby TrueHD و DTS-HD Master Audio به عرصه آمد.
  • HDMI 1.3a : در این ورژن از HDMI علاوه بر بهبود هایی که در بالا به آن اشاره شد،در HDMI 1.3 و HDMI 1.3a میزان پهنای باند برای انتقال داده های ویدئویی از یک منبع پخش کننده به دریافت کننده افزایش داده شده است.این به این معنی است که علاوه بر انتقال تصاویری با رزولوشن رنگ های 32 بیتی توانایی انتقال رنگ های 48 بیتی را نیز دارد.و میتواند با استاندارد های تصاویری با رزولوشن 1080p یا Full HD خود را مطابقت دهد.
  • HDMI 1.4 : این ورژن از HDMI که یک تحول در کابل های HDMI نیز بوجود آورده است علاوه بر دارا بودن قابلیت های فوق امکانات اتصال فیزیکی دستگاه های متعدد را نیز فراهم آورده است به شرح هر کدام میپردازیم:

HDMI Ethernet Channel: این تکنولوژی امکان اتصال اینترنت و شبکه خانگی را به HDMI میدهد.به بیان دیگر هر دوی اتصالات Ethernet و HDMI بر روی یک کابل در دسترس هستند.تصویر زیر به روشنی بیانگر این موضوع است:


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI



معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


Audio Return Channel: این قابلیت از مهم ترین قابلیت های HDMI 1.4 میباشد.دو تصویر زیر کاملا گویای این قابلیت هستند و نیاز به توضیح اضافه ندارد.


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI



معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


3D Over HDMI:


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


این قابلیت به ما امکان میدهد تا ویدئو های 3 بعدی یا 3D را از طریق کابل HDMI منتقل کنیم.این ورژن کاملا با دیسک های پخش کننده های 3D Blue-Ray هماهنگی دارد.

4Kx2K Resolution Support:ورژن 1.4 از ارسال داده های ویدئویی با کیفیت 4K*2K که معادل 8K میشود پشتیبانی میکند.گفتنش راحت است اما این کیفیت را اگر از نزدیک ببینید محوش میشوید!شما فرض کنید 1K برابر با کیفیت 1080 یا همان Full HD است حالا 8K میشود رزولوشنی 8 برابر با کیفیت تر از Full HD!!!

Expanded Support For Color Spaces(پشتیبانی گسترده از فضاهای رنگی):این قابلیت به تکثیر بهتر رنگ های موجود در تصاویر هنگامی که مثلا تصویر یک عکس در صفحه نمایش از طریق کابل HDMI ی که یک سر آن به دوربین متصل است و کانکتور دیگر آن به تلویزیون یا هر دستگاه دیگری وصل است نشان داده میشود.

Micro HDMI Connector:


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


همانطور که در تصویر فوق مشاهده میکنید مینی کانکتور HDMI بسیار شبیه به HDMI استاندارد آن است.این نوع کانکتور ها به پورت موجود در دوربین های فیلم برداری متصل میشود.ناگفته نماند که بدون افت کیفیت نیز میتواند تصاویر را منتقل کند.

Automotive Connection System(سیستم اتصال به خودرو):


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


ورژن 1.4 یک قابلیت خوبی که دارد این است که به پورت های HDMI پشتیبانی کننده از این ورژن در سیستم های صوتی و پخش کننده اتومبیل ها و دیگر وسایل نقلیه میتواند متصل شود.HDMI 1.4 همچنین قابلیت های ویبره،گرما و نویز را که میتواند در کیفیت صوت یا ویدئو تاثیر گذار باشد را نیز مدیریت کند.

HDMI 2.0:

موارد زیر از قابلیت های ورژن 2.0 کابل HDMI میباشد:

  1. تا رزولوشن 4K میتواند پشتیبانی کند.
  2. تا 32 کانال صوتی را به طور همزمان میتواند پشتیبانی کند.که از فرمت های صوتی بسیاری میتواند بهره بگیرد.
  3. میتواند تا فرکانس صوتی 1536 کیلوهرتز برای پشتیبانی بهتر از فرمت های صوتی با وضوح بالاتر خود را تطبیق دهد.
  4. قابلیت ارسال دو video streams روی یک صفحه نمایش.برای درک بهتر فرض کنید شما یک تلویزیون در خانه دارید و برادر یا خواهر شما میخواهد به تلویزیون نگاه کند در حالیکه شما میخواهید مثلا پلی استیشن بازی کنید این قابلیت به شما این امکان میدهد تا همزمان دو صفحه نمایش را بر روی یک نمایشگر داشته باشید.
  5. قابلیت ارسال 4 پخش صوتی جداگانه برای شنونده های گوناگون.
  6. هماهنگ سازی داینامیک یا خودکار جریان های صوتی و ویدئویی.

HDMI 2.0a:

این ورژن از HDMI از تکنولوژی HDR یا High Dynamic Range پشتیبانی میکند.به زبان ساده تکنولوژی HDR این امکان را برای ما فراهم میکند که رنگ های تاریک و روشن موجود در تصاویر با کیفیت و شفافیتی بیشتر از حالت معمولی مشاهده کنیم طوری که تصاویر واقعی به نظر برسند.

HDMI 2.0b:

این ورژن از HDMI از تکنولوژی Hybrid Log Gamma یا HLG پشتیبانی میکند که ورژن پیشرفته HDR است.


معرفی انواع پورت های سخت افزاری - قسمت دوم : HDMI


در تصویر فوق در سمت راست قدرت تکنولوژی HLG را به عین مشاهده میکنید.این تکنولوژی در تلویزیون های 4K Ultra HD پشتیبانی میشود.

  • اچ دی ام آی | HDMI چیست و چگونه کار می کند؟

    به زبان ساده پورت HDMI امکان انتقال ویدیوهای دیجیتالی با کیفیت فوق العاده بالا را با سرعت بالا فراهم می کند ، همچنین امکان ارسال دستورات صدا و تصویر را نیز از طریق همین کابل به تنهایی ممکن می کند ، چند نوع مختلف از HDMI وجود دارد که هر کدام وضوع تصویر و کیفیت متفاوتی را ارائه می دهند.

امیرحسین کریم پور
امیرحسین کریم پور

مدیر ارشد توسینسو و متخصص سرویس های مایکروسافت

امیرحسین کریم پور ، مدیر ارشد توسینسو ، متخصص شبکه ، تخصص در حوزه سیستم عامل های کلاینت و سرور مایکروسافت و سرویس های مربوطه ، سیستم عامل لینوکس و... ، سابقه کار با سازمان ها و شرکت های مختلف در زمینه سرویس های مایکروسافت در قالب پروژه ، مشاوره و آموزش. علاقه مند به حوزه امنیت اطلاعات و تست نفوذ سنجی

نظرات